
Jubileusz 700-lecia parafii w Polance Wielkiej
„Niech świadomość tego, że wiara trwa na tym miejscu od 700 lat umacnia nas w naszej wierze i wierności temu wielkiemu dziedzictwu” – powiedział bp Roman Pindel podczas Mszy św. jubileuszowej w Polance Wielkiej. Wspólna modlitwa, procesja, a także świętowanie w amfiteatrze zgromadziły 6 września 2025 r. wiernych, kapłanów i mieszkańców. Jak podkreślił bp Pindel, jubileusz to nie tylko powrót do przeszłości, ale także wezwanie, by wierność Chrystusowi i Kościołowi przekazywać następnym pokoleniom.
W przeddzień odpustu w kościele Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Polance Wielkiej wierni przeżywali jubileusz 700-lecia istnienia swej parafii św. Mikołaja. Centralnym punktem uroczystości była Msza św. pod przewodnictwem biskupa bielsko-żywieckiego Romana Pindla, który koncelebrował Eucharystię w otoczeniu licznych kapłanów, m.in. ks. prałata Tadeusza Porzyckiego, przez 40 lat związanego z parafią. Na początku liturgii wszystkich zebranych powitał proboszcz ks. Mieczysław Piela, pełniący posługę od 2018 roku.
W słowie homilii bp Pindel podkreślił ciągłość i bogactwo dziejów parafii, która istniała już siedem wieków temu. „Gromadzimy się w kościele pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, który aktualnie jest świątynią czynną parafii w Polance Wielkiej. Stoi też świątynia drewniana, w której kilka wieków modlono się, odprawiano Msze, głoszono kazania i udzielano sakramentów. Dziś chcemy dziękować Bogu za całe dzieje tej parafii, która na pewno istniała już przed siedmiuset laty, a nawet płaciła świętopietrze” – przypomniał.
Hierarcha wskazał, że początki parafii w Polance wpisują się w szerszy kontekst tworzenia się wspólnot w diecezji krakowskiej XIV wieku, obejmującej wówczas ogromne terytoria. „Możemy być dumni, że już tak dawno w niewielkiej wsi o nazwie Polanka utworzono parafię. Wtedy stała się jedną z 200 parafii rozległej diecezji krakowskiej” – zauważył.
Odwołując się do fragmentu Listu św. Pawła do Kolosan, biskup wskazał na podobieństwa między powstawaniem pierwszych gmin chrześcijańskich w Azji Mniejszej a narodzinami wspólnoty w Polance. „W podobny sposób musiał przemawiać pierwszy głosiciel Ewangelii wśród mieszkańców Polanki. Jemu też musiało zależeć na tym, aby przekonać mieszkających tu pogan do przyjęcia wiary i chrztu” – stwierdził.
Kaznodzieja przypomniał, że Ewangelia wzywa zawsze do przebaczenia i miłosierdzia, nawet gdy było to szczególnie trudne w dawnych czasach, zdominowanych przez krwawą zemstę czy wielożeństwo. „Pierwsi chrześcijańscy mieszkańcy Polanki przyjmowali jednak chrzest i wynikające z wiary zasady życia” – podkreślił.
Biskup zachęcił, by jubileusz 700-lecia umacniał wiernych w ich chrześcijańskim powołaniu: „Chcemy pozostać w tej samej wierze i postępować według nauki Chrystusa. W rodzinach przekazujemy wiarę, przynosimy dzieci do chrztu, modlimy się z nimi i dajemy im przykład postępowania. W domu przekazujemy pierwsze prawdy wiary, ale także prowadzimy do kościoła i posyłamy na religię. Wciąż sami walczymy z odruchami pogaństwa i przebaczamy oraz prosimy o przebaczenie. Pragniemy żyć według Bożego zamiaru, żyjąc w małżeństwie i w wierności małżeńskiej. Zmierzamy do tego, aby życie przeżyć dobrze, oczekując Bożego miłosierdzia i zbawienia” – powiedział.
„Niech świadomość tego, że wiara trwa na tym miejscu od 700 lat, umacnia nas w naszej wierze i wierności temu wielkiemu dziedzictwu” – zakończył.
Po Eucharystii uczestnicy jubileuszu przeszli w procesji do zabytkowej, drewnianej świątyni św. Mikołaja, w której przez wieki tętniło życie religijne Polanki. W pobliskim amfiteatrze odbyła się część oficjalna. Tu też mieszkańcy i goście świętowali jubileusz. Program artystyczny wypełniły występy lokalnych grup i zespołów.
Dodatkowym punktem programu była promocja książki „Wspomnienia z dawnych lat księdza emeryta rodem z Filkówki w Barwałdzie Średnim”, przygotowanej przez ks. prałata Tadeusza Porzyckiego, wieloletniego proboszcza parafii, który posługiwał w Polance przed przejściem na emeryturę.
Parafia św. Mikołaja w Polance Wielkiej po raz pierwszy pojawia się w źródłach historycznych ok. 1325 roku, gdy odnotowano, że płaciła świętopietrze, czyli papieską daninę. Najstarszy dokument w aktach parafialnych pochodzi z 1529 roku i dotyczy objęcia probostwa przez ks. Leonarda Myszkowskiego. W XVI wieku świątynia przechodziła trudne dzieje – ok. 1560 r. została odebrana katolikom i przekazana arianom, by wrócić do Kościoła w 1598 roku.
Kościół św. Mikołaja to cenny zabytek drewnianej architektury sakralnej. Nawa powstała na początku XVI wieku, a w 1613 roku dobudowano wieżę z dzwonem z 1413 roku, ozdobionym gotycką inskrypcją. W XVIII wieku powstały rokokowe ołtarze, a w 1735 roku – organy ufundowane przez proboszcza Sebastiana Żurkowskiego. Świątynia była wielokrotnie odnawiana i do dziś uchodzi za jedną z perełek drewnianego budownictwa sakralnego w Małopolsce.
W XIX wieku parafia została przeniesiona z diecezji tarnowskiej do krakowskiej. Choć już przed I wojną światową pojawiły się plany budowy murowanego kościoła, zrealizowano je dopiero w XX wieku. W 1992 roku centrum życia religijnego przeniosło się do nowej świątyni pw. Narodzenia NMP. W 1999 roku z parafii św. Mikołaja wydzielono nową parafię pw. Niepokalanego Serca NMP w Polance Górnej.
Na szczególną uwagę zasługuje przechowywany w Polance najstarszy w południowej Polsce zachowany baldachim procesyjny z XVII wieku, reprezentujący klasyczny barokowy styl, bogato zdobiony haftami, aplikacjami i orientalnymi motywami dekoracyjnymi.